Creatieve retail blijft overeind

Stad verliest steeds meer winkels

Wie is de volgende?

 1 maart 2016 – Miss Etam, Halfords, Polare, Siebel, V&D en sinds deze week Perry Sport: allemaal grote winkelformules die zijn omgevallen en deels uit het straatbeeld zijn verdwenen. Maar het zijn er nog veel meer. Even googelen levert nog wat nieuwe namen op voor februari, waaronder La Ligna (damesmode) en Paradigit (computerspeciaalzaak). De retail heeft het zwaar.

En … wat gaan we eraan doen?

Leegstand gevaar voor de stad

Of de stroom aan faillissementen van de afgelopen tijd het werk is van durfkapitalisten of het gevolg is van veranderend winkelgedrag bij de consument – daar wil ik vanaf zijn. Vermoedelijk is het van beide een beetje – en in sommige gevallen, zoals V&D, van het eerste meer. Dat neemt niet weg dat online shoppen heel gewoon is geworden – 24/7 de beste deals, wanneer het jou uitkomt. Dat heeft nogal wat gevolgen voor de aantrekkelijkheid van de stad.

Nu er door de faillissementen steeds meer panden leeg komen te staan, worden de winkelstraten oninteressanter. Er is minder te zien of te ontdekken. En dat is nou juist waarom veel mensen de stad in gaan.

Leegstand creëert leegstand, ook zo’n vastgoed-vuistregel. Als niemand meer naar een pand omkijkt, nemen de kansen op vervuiling en vernieling in de omgeving toe. En dat straalt af op het geheel, waardoor ondernemers wegtrekken. In Den Haag liggen de panden van Perry Sport en V&D vlak bij elkaar, twee ‘holle kiezen’ in een prominente winkelstraat. Ik ben benieuwd hoe de gemeente dat samen met de ondernemers gaat oplossen.

 Deze tijd vraagt niet alleen om creativiteit, maar ook om flexibiliteit en kleinschaligheid

Avondopening

Een andere vraag is hoe veel mensen overdag winkelen. Veel mensen zijn aan het werk en shoppen in het weekend, op de koopavonden of op een vrije dag. Dus waarom zou je al die winkels doordeweeks de hele dag open houden? Voor studenten en toeristen? De winkelsluitingswet biedt ruimte om een winkel van 6.00 uur tot 22.00 uur open te houden – alleen in de praktijk gaan veel winkels om 18.00 uur dicht. En daarmee speel je online in de kaart. Er is best iets voor te zeggen om als ondernemer opnieuw naar de openingstijden te kijken om samen met andere ondernemers te bekijken wat praktisch haalbaar en commercieel aantrekkelijk is. In Amsterdam gaan ze hiermee een proef van twee jaar doen.

Misschien helpt het als er meer avondopeningen komen. Want stel je eens voor wat het betekent als onze winkelstraten alleen nog maar gevuld worden met goedkope horeca – want eten en drinken doen we ook 24/7 – en pop-ups, die even snel komen als gaan. En dan zeker winkelen in grote anonieme winkelcentra met dezelfde grote ketens, waar iedereen zich door dezelfde gangen perst. Ik moet er niet aan denken.

 

Boeken met biertjes

Voor de retail ligt er een mooie taak om goed na te denken over de toekomst. Hoe toekomstbestendig zijn de grote formules in het online geweld? Deze tijd vraagt niet alleen om creativiteit, maar ook om flexibiliteit en kleinschaligheid. Sommige ondernemers kruipen bij elkaar en verrassen de wereld met nieuwe combinaties, zoals de schoenenzaak annex lunchroom in Alkmaar. Muur wegbreken en je hebt een nieuwe formule. In Groningen kwam ik een knipcafé, een Jeans & Beans en een literair café annex antiquariaat (zie foto boven) tegen. Dit soort creatieve cross-overs heeft de toekomst, daar zit heel veel energie.

Ik ben benieuwd wat de toekomst ons brengt. Heel somber ben ik niet, het is goed om af en toe eens stevig te veranderen. Maar het is wel de hoogste tijd om het stuur te grijpen en gas te geven. Hopelijk slagen de ondernemers erin – met steun van de gemeente – om zichzelf opnieuw uit te vinden en ons te blijven boeien met mooie winkels en een verrassend aanbod.